تشخیص و رفع نشتی در پمپ وارمن

پمپ‌های وارمن (Warman) به دلیل طراحی خاص و استفاده گسترده در صنایع معدنی، سیمان، فولاد، سرامیک و دیگر بخش‌هایی که با اسلاری‌ (دوغاب جامد-مایع) سر و کار دارند، شهرت زیادی پیدا کرده‌اند. این پمپ‌ها در شرایط بسیار سخت کار می‌کنند و همواره در معرض سایش، خوردگی، فشار بالا و ذرات ساینده هستند. یکی از مشکلات رایج در این تجهیزات نشتی (Leakage) است. نشتی اگر به‌موقع شناسایی و رفع نشود می‌تواند به خرابی جدی، توقف خط تولید و هزینه‌های سنگین منجر شود.

در این مطلب، ابتدا به علل و نشانه‌های نشتی در پمپ وارمن می‌پردازیم و سپس راهکارهای رفع و پیشگیری را بررسی می‌کنیم.

 

۱. نشانه‌های وجود نشتی در پمپ وارمن

تشخیص سریع نشتی اهمیت زیادی دارد. برخی علائم رایج عبارت‌اند از:

  1. وجود رطوبت یا قطرات مایع اطراف شفت یا سیل مکانیکی
    • اگر نزدیک یاتاقان یا مکانیکال سیل قطرات مایع دیده شود، احتمال نشتی وجود دارد.
  2. کاهش فشار و دبی خروجی پمپ
    • نشتی داخلی باعث کاهش راندمان و افت جریان می‌شود.
  3. افزایش غیرعادی صدا یا لرزش
    • نفوذ دوغاب به بخش‌های داخلی یا یاتاقان‌ها می‌تواند لرزش ایجاد کند.
  4. گرم شدن غیرطبیعی یاتاقان یا محفظه سیل
    • وقتی مایع نشتی وارد یاتاقان شود، اصطکاک بالا رفته و دما افزایش می‌یابد.
  5. مشاهده ذرات جامد در اطراف ناحیه سیل یا پکر
    • در صورتی که سیستم سیلینگ آسیب دیده باشد، ذرات ساینده نیز به بیرون راه می‌یابند.

 

۲. علل اصلی نشتی در پمپ وارمن

دلایل متعددی می‌تواند منجر به نشتی شود:

  1. خرابی مکانیکال سیل (Mechanical Seal)
    • مکانیکال سیل‌ها قطعات حساسی هستند که در تماس مستقیم با سیال قرار دارند. سایش، خوردگی یا نصب نامناسب می‌تواند باعث نشتی شود.
  2. سایش پکینگ (Gland Packing)
    • در پمپ‌هایی که به جای مکانیکال سیل از پکینگ استفاده می‌کنند، فرسودگی الیاف پکینگ به مرور زمان موجب خروج سیال می‌شود.
  3. آسیب دیدن شفت یا بوش شفت (Shaft / Sleeve)
    • اگر سطح شفت خط و خش بردارد یا خوردگی پیدا کند، آب‌بندی به‌خوبی انجام نمی‌شود.
  4. فشار بیش از حد در محفظه پمپ
    • بالا رفتن فشار داخلی باعث عبور سیال از محل آب‌بندی می‌شود.
  5. تراز نبودن (Misalignment)
    • در صورت عدم هم‌محوری شفت با موتور یا یاتاقان، سیل تحت تنش اضافی قرار گرفته و نشتی رخ می‌دهد.
  6. خرابی اورینگ‌ها و گسکت‌ها
    • فرسودگی یا پارگی اورینگ‌ها باعث خروج سیال می‌شود.
  7. انتخاب نادرست نوع سیل یا پکینگ برای محیط کاری
    • به‌عنوان مثال، استفاده از پکینگ معمولی در محیطی با دوغاب بسیار ساینده عمر کوتاهی دارد.

 

۳. روش‌های تشخیص دقیق نشتی

برای اطمینان از محل نشتی باید بررسی‌های دقیق‌تری انجام داد:

  • بازرسی چشمی: ساده‌ترین روش مشاهده محل‌های مرطوب یا خیس است.
  • اندازه‌گیری ارتعاشات: با استفاده از دستگاه ارتعاش‌سنج می‌توان به وجود مشکل در سیل یا یاتاقان پی برد.
  • مانیتورینگ دما: افزایش دمای سیل یا یاتاقان‌ها نشانه ورود سیال به ناحیه ممنوعه است.
  • تست فشار: با اعمال فشار به محفظه، نشتی در محل‌های ضعیف مشخص می‌شود.
  • آنالیز روغن یاتاقان‌ها: وجود ذرات یا رطوبت در روغن یاتاقان، بیانگر نشتی است.

 

۴. راهکارهای رفع نشتی در پمپ وارمن

پس از شناسایی علت، باید اقدامات اصلاحی انجام شود:

الف) رفع نشتی ناشی از خرابی مکانیکال سیل

  • بررسی و تعویض سیل فرسوده.
  • استفاده از سیل مناسب برای سیالات ساینده (سیل‌های کاربید سیلیس یا تنگستن کاربید).
  • اطمینان از خنک‌کاری و روانکاری مناسب سیل.

ب) رفع نشتی پکینگ

  • تعویض پکینگ‌های فرسوده.
  • اطمینان از انتخاب جنس پکینگ متناسب با دوغاب.
  • تنظیم مناسب گلند: نباید بیش از حد سفت یا شل باشد.

ج) تعمیر شفت یا بوش شفت

  • در صورت خط و خش یا خوردگی، بوش شفت (shaft sleeve) باید تعویض شود.
  • استفاده از بوش‌های سخت‌پوشش‌دار در محیط‌های ساینده.

د) کنترل فشار داخلی

  • اطمینان از اینکه فشار پمپ در محدوده طراحی است.
  • نصب سیستم‌های شستشو (Flush System) برای کاهش فشار روی سیل.

هـ) تعویض اورینگ‌ها و گسکت‌ها

  • استفاده از اورینگ‌های مقاوم در برابر اسید، حرارت یا سایش.
  • بازدید دوره‌ای و تعویض به‌موقع.

و) رفع مشکلات تراز (Alignment)

  • تراز کردن دقیق شفت و موتور با دستگاه لیزری.
  • بازدید منظم کوپلینگ‌ها.

 

۵. پیشگیری از نشتی در پمپ وارمن

پیشگیری همیشه بهتر از تعمیر است. راهکارهای پیشگیرانه عبارت‌اند از:

  1. بازرسی دوره‌ای سیل‌ها و پکینگ‌ها.
  2. روغن‌کاری منظم یاتاقان‌ها برای جلوگیری از نفوذ ذرات.
  3. استفاده از سیستم شستشو (Seal Flush) برای پاک‌سازی ناحیه سیل از ذرات جامد.
  4. انتخاب درست متریال سیل و پکینگ بر اساس نوع دوغاب.
  5. جلوگیری از کارکرد خشک (Dry Running) پمپ که موجب آسیب سیل می‌شود.
  6. تنظیم سرعت و فشار پمپ در محدوده استاندارد.
  7. آموزش اپراتورها برای تشخیص سریع علائم نشتی.

 

۶. جدول مقایسه‌ای علل و راهکارهای نشتی

علت نشتی

نشانه‌ها

راهکار رفع مشکل

خرابی مکانیکال سیل

قطرات اطراف شفت، افت فشار

تعویض سیل، انتخاب متریال مقاوم، خنک‌کاری

سایش پکینگ

رطوبت اطراف گلند، ذرات بیرون‌زده

تعویض پکینگ، تنظیم گلند

آسیب شفت یا بوش

خراش سطح، نشتی موضعی

تعویض بوش شفت، استفاده از بوش مقاوم

فشار بیش از حد

افزایش دما و لرزش

تنظیم فشار، نصب سیستم شستشو

خرابی اورینگ‌ها و گسکت‌ها

نشتی در اتصالات

تعویض اورینگ با نوع مقاوم

عدم تراز شفت

لرزش شدید، سایش سیل

تراز لیزری شفت و کوپلینگ

 

۷. جمع‌بندی

نشتی در پمپ وارمن یکی از چالش‌های رایج در صنایع است که دلایل مختلفی مانند خرابی مکانیکال سیل، سایش پکینگ، خوردگی بوش شفت یا فشار بیش از حد دارد. تشخیص سریع از طریق مشاهده رطوبت، کاهش فشار خروجی، افزایش دما یا ارتعاش میسر است. با اقداماتی مانند تعویض سیل یا پکینگ، تعمیر شفت، کنترل فشار و استفاده از اورینگ مناسب می‌توان مشکل را رفع کرد. همچنین، بازرسی منظم، سیستم شستشو و انتخاب متریال مقاوم نقش مهمی در پیشگیری دارند.

به‌طور خلاصه، مدیریت صحیح نشتی در پمپ وارمن نه تنها از توقف تولید جلوگیری می‌کند بلکه باعث افزایش عمر تجهیزات و کاهش هزینه‌های نگهداری می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر و یا ثبت سفارش می توانید با ما در تماس باشید.
با ما در تماس باشید
محصولات